Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Epilobo(-aupèstro)
Epilobium alpestre
Onagraceae
Noms en français : Épilobe alpestre, Épilobe à feuilles verticillées.
Descripcioun :L'epilobo-aupèstro trachis en mountagno dins li mitan mai o mens umide coume "li prado à rousèu" e li relarg à rousage. Fai partido dóu group qu'a sis estigmate en calos e pas en crous. Se recounèis majamen bonodi si fueio dentado e verticillado, en generau, pèr tres. Li d'en bas soun secado o an despareigu.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Tant poudrié èstre li mémi que pèr lou flox, Epilobium angustifolium. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epilobium
Famiho : Onagraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 0,6 à 12 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Prado à rousèu
- Relarg à rousage
- Riéusset
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Epilobium alpestre (Jacq.) Krock., 1787